گزارش صعود به قله جوپار

تاریخ اجرا: 12 الی 14 اردیبهشت 1401

جوپار از زیباترین و در عین حال سرکش ترین کوهساران ایران است. به عبارت دیگر این رشته کوه به همراه علم کوه، تخت سلیمان در البرز و کول جنو اشترانکوه در زاگرس، سه گانه های سخت صعود 4000 متری های ایران و فنی ترین کوه های ایران به شمار می آیند.
قله جوپار در استان کرمان و در فاصله 43 کیلومتری جنوب شرقی شهر کرمان، جنوب شرقی شهر جوپار و جنوب غربی شهر ماهان واقع شده است. طول این رشته کوه حدود 22 کیلومتر و عرض آن حدود 10 کیلومتر است. حداکثر ارتفاع 4135 متر (قله سه شاخ بزرگ ) است.
دیواره های بلند، دهلیزها، مسیرهای مشرف به پرتگاه و . . . صعود به جوپار را، به ویژه در فصل زمستان، در زمره مشکل ترین صعود ها قرار داده است.
مسیر صعود تیم : قنات غستان، شهر جوپار
**قنات غستان. [ ق َ غ ِ ] ( اِخ ) دهی است از بخش ماهان شهرستان کرمان، واقع در هزارگزی باختر ماهان و سر راه ماهان به جوپار . موقعیت جغرافیایی آن دامنه و هوای آن سردسیری است. آب آن از قنات و محصول آن غلات، حبوبات، صیفی و میوه است. شغل اهالی زراعت بوده و صنایع دستی زنان قالی بافی با نقشه است.(فرهنگ دهخدا)

وجه تسمیه نام جوپار

اسم جوپار برگرفته شده از “جوی پارسالی” است. در گذشته به دلیل آب وهوای بسیار خوبی که این منطقه داشت، محل مناسبی برای پادشاهان کرمان بوده است. آنان سالی یک بار به این محل برای شکار و تفریح می‌رفتند. به همین دلیل می‌گفتند برویم به محل جوی پارسالی که با گذشت زمان به جوپار شهرت یافت. البته در روایتی دیگر اشاره شده است به قنات گوهرریز که چند قسمت شده است. ( شش مقسم ) یعنی جوی آب پاره شده که کم‌ کم تبدیل به جوپار شده است.

پوشش گیاهی منطقه عبارتست از گون، الوک یا بادام کوهی، آویشن، آلاله، مرزنگوش، نسترن وحشی، درمنه، آنغوزه، زیره سیاه

گونه های جانوری منطقه: گرگ، روباه، شغال، بزکوهی، کل، عقاب، کبک.

کوهسار جوپار در جنوب شهر ماهان بر شهر جوپار سایه افکنده است. این کوه سرافراز از غرب تا شرق چکادهای زیر را در بر گرفته است: صفه، کیل جلال، سه شاخ بزرگ، کیش، سه شاخ کوچک، برج، مادربچه، تلخون، بلوچی، اقایی و سیدی. بلندترین  قلل جوپار عبارتند از سه شاخ بزرگ به ارتفاع 4137 متر و بلوچی به ارتفاع 4130 متر

شرح برنامه:

شامگاه یکشنبه 11 اردیبهشت ساعت 23:30 دقیقه به اتفاق 7 نفر از همنوردان از ترمینال کاراندیش به مقصد کرمان حرکت کردیم.

روز اول:

ساعت 7:30 دوشنبه 12 اردیبهشت به کرمان می رسیم. به همت آقای آرامش از همنوردان جوپاری سه دستگاه ماشین آفرود تهیه شده است. به سوی شهر جوپار حرکت می کنیم.  (مسافت کرمان تا شهر جوپار حدود 25 کیلومتر است) بعداز صرف صبحانه و جمع و جور کردن وسایل، ساعت 10:30 بطرف کوه جوپار حرکت می کنیم.

برای رسیدن به محل شروع پیمایش و صعود قله سه شاخ، از شهر جوپار مسیر محی آباد- قنات غستان که تقریبا 13کیلومتر است را طی نمودیم. وارد جاده خاکی شدیم (11 کیلومتر) و حدود ( 2 کیلومتر) کف رودخونه را با ماشین رفتیم. کل مسافت رودخانه 5 کیلومتر است. از ماشین پیاده و ساعت 11:50 کوه پیمایی را از دهانه قنات غستان به ارتفاع 2277 متر آغاز می کنیم. خانم مژگان شرفیان سرقدم و آقای حسام آرامش مسئولیت راهنمای تیم را به عهده دارند. کف مسیر سنگلاخی است و کمی خسته کننده که بلاخره بعد ازیکساعت پیاده روی به پای راهرو رجب رسیدیم .

راهرو رجب صخره ای عمودی به ارتفاع حدود 25 متر است. اعضا بعد از جمع کردن باتوم ها و به سرکردن کلاه کاسکت اقدام به صعود می کنند.

بعد از راهرو رجب، شیب تندی بر روی یال بصورت مارپیچ بالا می رویم و به گردنه ای به ارتفاع 2747 متر می رسیم. استراحتی کوتاه و ادامه مسیر تا به خندقی بنام خرپران می رسیم. خرپران شکافی عمیق است که در مسیر پاکوب بعد از راهرو رجب و قبل از پناهگاه واقع شده است. فرود و صعود از آن به صورت دست به سنگ بود. بخشی از مسیر با سیم بکسل ایمن سازی شده بود.

ساعت 17 به محلی مناسب برای کمپ کردن رسیدیم. این محل در نزدیک رودخانه و قبل از رسیدن به جانپناه و در ارتفاع 2900 بود. اقدام به برپایی چادرها نمودیم. برنامه ریزی ها و هماهنگی های صعود فردا انجام شد.

روز دوم:

سه شنبه 13 اردیبهشت ساعت 5 بیدارباش و تمام وسایل خود را جمع کردیم. بخاطر تکرار نشدن خاطره صعود قله قاش مستان  (دزدیدن کفش های دوتا از همنوردان ) آقایان رحیمی، کشاورز و آرامش، محلی را مشخص می کنند و تمام وسایل را پنهان می کنند.

ساعت 7 تیم ده نفره صعود را آغاز کردیم. بعد از یکساعت پیمایش به دره ای سنگی خاکی می رسیم. مسیر با شیب تندی از میان سنگ های ریزشی و خاک می گذرد. با احتیاط تمام مسیر را طی می کنیم تا به قیف مصیبت برسیم.

قیف مصیبت نام معبری است با شیب بالای 45 درجه و به طول تقریبی 1000 متر که اختلاف ارتفاع از ابتدا تا انتهای آن 400 متر است. بعضی نقاط آن ریزشی بوده و نیاز به دست به سنگ شدن داشت. برای گذر از این مسیر در مواقع برفی و یخزده نیاز به کلنگ، کرامپون و ابزار حمایتی می باشد. تیم ما با اطلاعاتی که از قبل توسط آقای آرامش (راهنما ) کسب کرده بود به کلنگ و طناب انفرادی مجهز بود. در هنگام صعود و فرود از کلنگ استفاده کردیم.
محلی در خور نام خود قیف شکل و با صعودی مصیبت گونه (البته به طنز چرا که همت کوه نوردان مسیر های مشکل را بیشتر می پسندد).

با دره ایی رو برو شدیم که در بعضی مناطق دارای شیب تند و شن اسکی و در برخی دیگر خاک و برفی و دست به سنگ بود. دست به سنگی که احتمال ریزش سنگ از بالا بسیار زیاد بوده و حتماٌ باید افراد نزدیک به هم حرکت کنند. عبور از قیف نیاز به تبحر در دست به سنگ شدن دارد. بعلت یخچال و ریزش سنگ، مسیر معمول تابستانه، که به سمت پناهگاه دوم می رفت، را طی نکردیم. از مسیر زمستانه ادامه دادیم. حدود ساعت 11:30 بالای قیف بودیم. بعد از استراحتی کوتاه مسیر را ادامه دادیم. بعد از چندین مواجهه با سنگ دیگر و در ساعت 14 به قله سه شاخ بزرگ با ارتفاع 4135 متر رسیدیم.

حدود نیم ساعت در قله توقف داشتیم. 14:30 به سمت پایین حرکت کردیم. ساعت 16 بالای قیف بودیم. به دلیل شیب زیاد و ریزشی بودن مسیر و یخچال موجود در مسیر، برگشت به اندازه صعود دشوار و وقت گیر بوده و دقت و حوصله می طلبید. که خوشبختانه با درایت راهنما و حمایت سایر دوستان این مهم به خوبی انجام شد.

ساعت 21 همگی به محل شب مانی رسیدیم. چادرها را دوباره برپا کردیم. پس از صرف چای و شام، خیلی زود به خواب رفتیم تا برای ادامه فرود فردا قوای کافی داشته باشیم.

روز سوم:

چهارشنبه 14 اردیبهشت ساعت 5 بیدار شدیم. بعد از جمع کردن چادرها و با لطف آقای حسین کشاورز صبحانه ی بیادماندنی خوردیم. ساعت 8 در هوای صبحگاهی سریع مسیر فرود را طی کرده و از مسیر خرپران با احتیاط عبور می کنیم.

ساعت 9:30 به بالای راهرو رجب می رسیم.

 بعد از فرود تمامی همنوردان و استراحتی 30دقیقه ایی، ساعت 11 پیمایش تنگه را به سمت قنات غستان در پیش می گیریم.

ساعت 12 به محل قرار با راننده های آفرود رسیدیم. به سمت جوپار حرکت کردیم. ناهار را در منزل آقای آرامش صرف کردیم. کوله ها را بستیم. و ساعت 16 بطرف کرمان حرکت کردیم. ساعت 17:30سوار اتوبوس شدیم و 2:30 بامداد به شیراز رسیدیم. برنامه صعود قله سه شاخ جوپار در ترمینال کاراندیش به پایان رسید.

خلاصه زمان بندی و مسافت پیمایش

• مدت زمان صعود روز اول: 5 ساعت و 20 دقیقه (40 دقیقه زمان استراحت، صرف ناهار، راهرو رجب)
• زمان صعود روز دوم: 6 ساعت و 30 دقیقه (50 دقیقه زمان استراحت)
• مدت زمان فرود روز دوم: 6 ساعت و 30 دقیقه (30 دقیقه زمان استراحت، صرف ناهار و توقف در مسیر قیف مصیبت)
• زمان فرود روز سوم: 4 ساعت (50 دقیقه زمان توقف راهرو رجب)

نکات و ملاحظات برنامه

• آشنایی با توانایی های فنی و شناخت کار گروهی تمامی نفرات
• نیاز به تجهیزات فنی و استفاده به موقع از آنها (کلاه کاسکت، طناب انفرادی، کلنگ )
• استفاده از راهنما و جلودار کار بلد
• زمانبندی صعود، توقف و استراحت مناسب در هنگام فرود.
• حداقل 2 تا 3 لیتر آب لازم است.
• مناسبترین فصل صعود از خرداد تا آبان می باشد.
• آنتن دهی موبایل فقط بر روی خط الراس امکان دارد.

در اینجا جا دارد از آقای حسام آرامش که به عنوان راهنما گروه را همراهی کردند و همچنین آقای حسین حمزه به خاطر هماهنگی های لازم، تشکر کنیم.

به امید صعود هایی دیگر در کنار همنوردان بسیار خوبمان.

 اعضا حاضر در برنامه

خانم ها: مژگان شرفیان (امدادگر)، حمیده فرمانی، سحردشتیانی، فریبا پاس لار، فرنگیس بطاء، نسرین رئیسی (مسئول فنی)، مهری خسروانی (سرپرست)

آقایان: سعید رحیمی، حسین کشاورز، حسام آرامش (راهنما)

گزارش از: خانم مهری خسروانی